Öğrencilerin yaşamının önemli bir parçasını oluşturan Liselere Geçiş Sınavı ve Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın yaklaşmasıyla beraber öğrencilerde stres ve kaygı seviyesi de artış göstermeye başladı.
Sınav kaygısı belli bir seviyeyi aşmadığı sürece son derece gerekli ve faydalıdır. Öğrenciyi bilgi edinmeye, bir hedef belirlemeye ve sınav sırasında başarıyı elde etmesi için motive eder. Fakat kontrol edilemeyen kaygı öğrencideki olumsuz uyaranları harekete geçirebilir. Çoğunlukla öğrenciler sınav öncesi, sınav anı ve sınav sonrasında gerçekleşebilecek negatif sorunları düşünerek kaygılanırlar. Bu negatif düşünceler ise duygusal davranışsal ve fiziksel, olarak birçok probleme neden olabilir.
Sınav kaygısı her öğrencide farklı yoğunlukta ve farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir.
Sınav Kaygısının Nedenleri
Mükemmeliyetçilik
Başarısızlık korkusu
Sınava gereğinden fazla anlam yüklenmesi
Aile baskısı, kıyaslanma
Yanlış ders çalışma düzeni
Kötü sınav geçmişi
Zamanı etkin kullanamama
Duygusal Belirtiler
Gerginlik
Panik
Öfke
Güvensizlik
Karamsarlık
Hüzün
Çaresizlik
Endişe
Davranışsal Belirtiler
Sınav hakkında konuşmayı reddetme
Sınavı yarıda bırakma
Ders çalışmayı bırakma
Sınava girmeme
Ders dışı faaliyetlere yoğunlaşma
Ders çalışmayı erteleme
Konsantrasyon güçlüğü
Aile ve arkadaşlardan uzaklaşma
İştah değişikliği
Fizyolojik Belirtiler
Titreme
Ateş basması
Kalp atışlarında hızlanma, çarpıntı
Terleme
Mide bulantısı
Sık idrara çıkma isteği
Uyku düzensizliği
Baş ağrısı, baş dönmesi
Kas gerginliği
Ağız kuruluğu
ÖNERİLER
Sınava girmeden önce gireceğiniz yeri görün ve oraya nasıl gideceğinizi belirleyin.
Sınavın son gününe kadar ders çalışmayın. Son birkaç gününüzü açık havada yürüyüş ya da sizi motive eden etkinliklere ayırabilirsiniz.
Uyku alışkanlıklarınızı bozmadan, dinlenebileceğiniz kadar uyumaya özen gösterin.
Sınavdan bir hafta önce alışkın olmadığınız tatları denemeyin, alışkın olduğunuz şekilde beslenmenize devam edin.
Sınav anında yoğun kaygı durumunuzu azaltmak için kolay ve iyi olduğunuzu düşündüğünüz soruları çözerek başlayın.
Sınava girmeden ya da sınav anında omuzlarınızı gevşetin, birkaç kez derin nefes alın. Burnunuzdan nefes alıp ağzınızdan vererek tüm organlarınıza oksijenin ulaşmasına izin verin. Solunumunuzu düzenlediğiniz ve gevşemeyi gerçekleştirdiğiniz durumda vücudunuzdaki fiziksel semptomlar pozitif yönde değişir, dikkat problemi yaşamanıza sebep olan çeldiriciler kaybolur. Birkaç dakika gözlerinizi kapatın ve sizi mutlu eden bir yeri veya bir anı hayal edin.
Sınavda zararlı kaygıya neden olan şey öğrencilerin olaya yönelik bakış açısı, düşünce ve inançlarıdır. Bu düşünceler gerçek olmayan, inatçı ve olumsuz düşüncelerdir. Sınavdan önce ya da sınav sırasında bu olumsuz düşüncelerinizi aklınızdan geçirdiğinizde yerine gerçekçi olumlu düşünceler koymaya çalışın. Örneğin; ‘’Sınavda başarısız olursam ailem tarafından sevilmem’’ şeklindeki gerçekçi olmayan düşüncenizin yerine ‘’ Başarısız olursam ailem üzülebilir ama beni sevmeye devam edeceklerdir’’ şeklinde gerçekçi bir düşünce koyabilirsiniz.
