Raporda, eylemler sırasında yaşanan hak ihlalleri ve gözaltı süreçleri detaylı bir şekilde aktarılırken şu ifadelere yer verildi:
"19/03/2025 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Ekrem İMAMOĞLU’nun gözaltına alınması ile ülke genelinde başlayan eylemler kapsamında Eskişehir’de de toplantı, gösteri yürüyüşü, miting, nöbet ve boykot şeklinde birçok eylem gerçekleştirilmiştir. Söz konusu eylemlerin bir kısmı il örgütümüz önderliğinde ve çeşitli siyasi partilerin, sendikaların, meslek odalarının ve sivil toplum kuruluşlarının desteğiyle gerçekleşmiş, bir kısmı ise Anadolu Üniversitesi, Osmangazi Üniversitesi ve Eskişehir Teknik Üniversitesi’nde okuyan öğrencilerin inisiyatifiyle gerçekleşmiştir.
Bahsi geçen eylemler sırasında oluşacak olan hukuksuz müdahalelerin önüne geçilmesi, yaşanan hukuksuzlukların tutanak altına alınıp raporlanması, Emniyet, Savcılık ve Valilik ile irtibatta kalınması ve gözaltı süreçlerinin yönetilmesi işleri için İl Hukuk Komisyonu olarak almış olduğumuz karar ile bu işin şehir genelinde tek merkezden yönetilmesini sağlamak adına Eskişehir Barosu İnsan Hakları Komisyonu çatısı altında 15 avukat görev aldı. Bu görev kapsamında Eskişehir Barosu Başkanlığı tarafından görevlendirilen avukatlara 'gözlemci avukat' olarak görevlendirildiğine dair resmi bir belge verilerek, bu belgenin verildiği avukatların isimleri Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı ve Eskişehir İl Emniyet Müdürlüğü’ne de gönderildi.
İlimizde yapılan eylemler kapsamında il örgütümüz öncülüğünde gerçekleştirdiğimiz yürüyüş, miting, nöbet gibi eylemlere yönelik doğrudan bir müdahale olmadığı gibi işbu raporun hazırlandığı tarih olan 09/04/2025 tarihine kadar hukuki bir saldırı da gerçekleştirilmemiştir. Ancak öğrenci inisiyatifiyle gerçekleştirilen protestolar sırasında biber gazı ve tazyikli su kullanılarak polis müdahalesi sık sık görülmüş, birkaç münferit olayda ise polis tarafından öğrencilere yönelik fiziksel şiddet uygulandığı görülmüştür.
İlimizde 19/03/2025 ile 28/03/2025 tarihleri arasında gerçekleştirilen eylemler sırasında ve sonrasında şafak operasyonlarıyla gözaltına alınanların sayısı 48 olduğu tespit edilmiştir. Gözaltına alınan vatandaşların önemli çoğunluğu üniversite öğrencisidir. Eskişehir Barosu İnsan Hakları Komisyonu çatısı altında gözaltına alınan vatandaşlarımızın kolluk, savcılık ve sorgu süreçleri detaylı bir şekilde takip ettik. Bu takip sürecinde karşılaştığımız hukuka ve insan haklarına aykırı olduğunu düşündüğümüz hususların tespiti için işbu raporun hazırlanması lüzumu görülmüştür. Tarafımızca tespit edilebilen hususlar şu şekildedir:
Bu kapsamda şafak operasyonlarının başladığı tarih olan 22/03/2025 tarihinde ilk gözaltılarla görüşebilmek için giden avukatların İl Emniyet Müdürlüğü’ne alınmadığı, Eskişehir Başsavcı Vekili ile yapılan görüşme neticesinde böyle bir sorunun bir daha yaşanmadığı; gözaltına alınan vatandaşlarımızın kolluktaki ifade süreçlerinin gereksiz yere uzatıldığı, şafak operasyonuyla gözaltına alınan kişilerin ifadesine ancak öğlen saatlerinde girilebildiği, gözaltı süreci boyunca müdafii ile görüşmesinin engellenmeye çalışıldığı, yer yer geciktirildiği; nezarethane şartlarının insani olmadığı, ağır bir koku, havasızlık içinde olan nezarethanelerin havalandırma sistemlerinin düzenli çalıştırılmadığı, tuvaletlerin düzenli bir şekilde temizlenmediği, sabun ve kağıt havlu ihtiyaçlarının giderilmediği, gözaltına alınanların nezarethanede kaldıkları süreçte günde bir kere sigara içmelerine müsaade edildiği, gözaltına alınanların nezarethanede yerde yatmak zorunda kaldığı, verilen battaniyelerin pis ve kokar vaziyette olduğu, yemeklerin düzensiz ve yetersiz verildiği, karaciğerinden operasyon geçirmiş olması nedeniyle yüksek oranda engelli olan bir kişinin hayati derecede önemli olan ilaçlarının saatinde verilmediği; gözaltına alınan bir kadın üzerinde çıplak arama gerçekleştirildiği; bütün deliller toplanmış olmasına rağmen ilk gözaltına alınan 28 kişi yönünden gözaltı sürelerinin 3 gün uzatıldığı, gözaltı uzatma kararlarının müdafilere saatlerce gösterilmediği, gözaltına alınan ve özellikle hiçbir siyasi partiye mensup olmayan vatandaşların hukuki destek almasını engellemek amacıyla polis tarafından 'Avukat talep edersen suçlu olduğunu kabul etmiş olursun', 'Avukat talep edersen gelmesi 2-3 saati bulur işlerin gecikir' gibi yalanlarla kandırıldığı, bu şekilde gözaltına alınmış olan altı vatandaşın hukuki destek almasının önüne geçildiği, eylemler sırasında darp edilerek gözaltına alınanların sağlık raporlarına maruz kaldığı fiziksel şiddete ilişkin şikâyetlerinin tam olarak geçirilmediği görülmüştür.
Yaşanan bu hukuksuzluklara ilişkin olarak Eskişehir Barosu İnsan Hakları Komisyonu olarak ayrıca ve daha detaylı bir şekilde rapor tanzim edilecek ve gerekli hukuki süreç işletilecektir. Değinilen raporun tanzimi ve hukuki sürecin işletilmesi ve takibi sürecinde Cumhuriyet Halk Partisi Eskişehir İl Hukuk Komisyonu olarak gerekli katkı ve destek sağlanmaya devam edecektir.
İlimizde gözaltına alınmış olan 48 vatandaşımızın hukuki süreçleri takip edilmiş, 38 vatandaşımızın kolluk, savcılık ve sorgu ifadelerine Eskişehir Barosu İnsan Hakları Komisyonu çatısı altında görev alan avukatlar olarak iştirak ettik. 4 vatandaşımızın zorunlu müdafii talebi üzerine CMK sisteminden avukat görevlendirilmiş, hukuki süreç görevlendirilen meslektaşlarımız tarafından yürütülmüştür. 6 vatandaşımızın ise yukarıda bahsettiğimiz şekilde kandırılarak avukat talebi olmadığına dair tutanak imzalatılmış olması nedeniyle kolluk ifadesine girilememiştir.
22/03/2025 tarihinde yapılan şafak operasyonu ile gözaltına alınan 14 üniversite öğrencisinin çeşitli sol/sosyalist muhalif partilerde örgütlü olduğu, öğrenci hareketini yönetip yönlendirebilecek gençler oldukları gözlemlenmiştir. İlk şafak operasyonuyla gözaltına alınan bu öğrencilerin gözaltı süreleri 3 gün uzatılmış, 25/03/2025 tarihinde adliyeye sevk edilmiştir. Savcılık ifadelerinin akabinde tutuklamaya sevk edilen 14 üniversite öğrencisi Eskişehir 3. Sulh Ceza Hâkimliği tarafından imza ve yurtdışına çıkış yasağı şeklinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştır.
İkinci şafak operasyonu ile gözaltına alınan 14 vatandaşın ise gözaltı süreleri 3 gün uzatılmış, 26/03/2025 tarihinde adliyeye getirilmiş, savcılık ifadelerinin ardından 8 kişi serbest bırakılmış, 6 kişi ise adli kontrol talebiyle sevk edilmiştir. Aynı gün adli kontrole sevk edilen 6 vatandaşın sorgu işlemleri yapılmasının ardından Eskişehir 3. Sulh Ceza Hâkimliği tarafından imza ve yurtdışına çıkış yasağı şeklinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştır.
Gözaltına alınan ve hukuki süreçlerini takip ettiğimiz diğer 10 vatandaş ise 26/03/2025 ve 27/03/2025 tarihlerinde yapılan savcılık ifadesi ve sorgu süreci neticesinde Eskişehir 3. Sulh Ceza Hâkimliği tarafından imza ve yurtdışına çıkış yasağı şeklinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştır.
İlimizde gerçekleşen eylemler kapsamında yürütülen soruşturmalar kapsamında şüphelilere 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nun 32. maddesinde Direnme başlığında tanımlı suçların, 33. maddesinde tanımlı Toplantı ve Yürüyüşe Silahlı Katılanlar başlığında tanımlı suçların, TCK 265. Maddesinde tanımlı Görevi Yaptırmamak İçin Direnme Görülen suçunun ve TCK’nın 299. Maddesinde tanımlı Cumhurbaşkanına Hakaret suçunun isnat edildiği görülmüştür. Hukuki süreç kapsamında takip ettiğimiz 38 vatandaş arasından:
a) 24 kişinin 2911 S.K. md. 32 gereğince;
b) 1 kişinin 2911 S.K. md. 32 ve TCK md. 265 gereğince;
c) 3 kişinin 2911 S.K. md. 33-a gereğince;
d) 1 kişinin 2911 S.K. md. 33-b gereğince;
e) 3 kişinin 2911 S.K. md. 32 ve TCK md. 299 gereğince soruşturmalarının yürütüldüğü görülmüştür.
İlimizde yürütülen soruşturmalar kapsamında hiçbir vatandaşımızın tutuklanmamış olması her ne kadar bizleri sevindirse de, söz konusu barışçıl ve demokratik eylemler kapsamında gerçekten hiçbir suça karışmadığına inandığımız bu kişilerin adli kontrol ile serbest bırakılması, seyahat özgürlüklerinin kısıtlanmasını aşırı ve hukuka aykırı bir tedbir olduğu kanaatindeyiz. Bu kararlara karşı itiraz süreci yürütülmüş ancak başvuruların tamamı reddedilmiştir.
Sonuç olarak, rapor kapsamında anlatılan hukuksuzlukların tamamı Eskişehir Barosu İnsan Hakları Komisyonu çatısı altında görev yapan gözlemci avukat ekibi tarafından bizzat yaşanmış ve gözlemlenmiş olup, işbu rapor kapsamında ilimizde gerçekleşen eylemler sırasında yaşanan hukuksuzlukların tespiti ve Genel Merkezimizin bilgilendirilmesi için Cumhuriyet Halk Partisi Eskişehir İl Hukuk Komisyonu Başkanı Av. Anıl YÜKSEL tarafından tanzim edilmiştir."
